 |
Καλώς ορίσατε στις ιστοσελίδες μου |
Το Εικονικό Σχολείο. Virtual School, The Sciences of Education Online, τόμος 1, τεύχος 3, Δεκέμβριος 1998
Θεσσαλονίκη: Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης - ΑΠΘ
ISSN 1108-2356
Περίληψη
Στο άρθρο αναλύεται η πολιτισμική σημασία που έχουν η αυθαιρεσία και τα σύμβολα που χρησιμοποιεί ο άνθρωπος. Η ανάλυση αυτή δείχνει την ανάγκη να διερευνηθούν ασφαλιστικές δικλείδες απέναντι στους μηχανισμούς ελέγχου και διαχείρισης των συμβόλων και των συμβολικών συστημάτων - όπως είναι για παράδειγμα τα μέσα μαζικής επικοινωνίας. Το ζήτημα αυτό θεωρείται κομβικής σημασίας για τη δημοκρατική λειτουργία των σύγχρονων κοινωνιών και στο επίπεδο του πολιτισμού.
Σύμφωνα με την προσέγγιση που προτείνεται, η αυθαιρεσία αποτελεί χαρακτηριστικά ανθρώπινη εκδήλωση και εγγενές δεδομένο της σημασιοδότησης και φυσικά της επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένης της καλλιτεχνικής επικοινωνίας. Αυτό ακριβώς το στοιχείο είναι που ευνοεί την ανάπτυξη των σύγχρονων μηχανισμών για τη διαχείριση της γνώσης και της πληροφορίας, οι οποίοι αφενός είναι αδιαφανείς και αφετέρου απαιτούν νέες μορφές αλφαβητισμού και κριτικής σκέψης. Αυτό το πεδίο έρευνας ωστόσο, παραμένει ανοικτό. Το κείμενο εστιάζει στην ιστορική και συστηματική ανάλυση της αυθαιρεσίας ως κατ' εξοχήν πολιτισμικού στοιχείου και έχει μεθοδολογική σημασία για την κατανόηση ορισμένων από τις λειτουργίες των συστημάτων παραγωγής και διάδοσης συμβολικών μορφών.
Μουσικολογία, 9/1997, σελ. 82-98
Αθήνα: Εκδόσεις Νήσος
ISSN 1012-0203
Περίληψη
Στο άρθρο εξετάζεται το μουσικό υλικό ως ιστορικό και κοινωνικό προϊόν, το οποίο κωδικοποιεί με ιδιόμορφο τρόπο την ανθρώπινη αντίληψη για την πραγματικότητα (όχι μόνο την ηχητική). Γίνεται μια πρώτη επεξεργασία ορισμένων βασικών εννοιών που αφορούν την κοινωνιολογία και την αισθητική της μουσικής. Πιο συγκεκριμένα, η ανάλυση πραγματεύεται το αντικείμενο της κοινωνιολογίας της μουσικής και επεξεργάζεται τα μεθοδολογικά εργαλεία για την προσέγγιση της μουσικής ως ολικού κοινωνικού φαινομένου.
Λεβιάθαν, 11/1991, σελ. 35-59
Αθήνα: Εταιρεία Έρευνας και Μελέτης του Πολιτισμού και της Κουλτούρας
ISSN 1105-6444
Περίληψη
Πρόκειται για επισκόπηση των τάσεων του αντιφορμαλισμού, του ανθρωποκεντρισμού, του υποκειμενικού ιδεαλισμού και του ανορθολογισμού, οι οποίες αναπτύχθηκαν κατά το 18ο και 19ο αιώνα. Οι τάσεις αυτές άσκησαν σημαντική επίδραση στη μεταγενέστερη εξέλιξη των κοινωνιολογικών απόψεων για τη μουσική, αλλά και για την τέχνη γενικότερα. Επίσης, άσκησαν σημαντική επίδραση στην καλλιτεχνική πρακτική και στη διαμόρφωση της ρομαντικής ιδεολογίας, προετοιμάζοντας έτσι το έδαφος για τις εξελίξεις που παρατηρήθηκαν στη διάρκεια του εικοστού αιώνα, τόσο στο πεδίο της τέχνης και της κουλτούρας γενικά, όσο και στη μουσική ειδικότερα. Η εργασία καταπιάνεται με την ιστορική και συστηματική ανίχνευση της μεθοδολογικής θεμελίωσης ορισμένων από τις σύγχρονες "ειδικές" κοινωνιολογίες (όπως η κοινωνιολογία της μουσικής και η κοινωνιολογία των τεχνών).
(Στα βουλγαρικά: Към диалектиката на музикалния материал)
Άρθρο στο επιστημονικό περιοδικό με κριτές:
Kultura, 2/1991, σελ. 37-52
Σόφια: Υπουργείο Πολιτισμού
ISSN: 0861-0401
Το περιοδικό Kultura εξέδιδε το ερευνητικό Ινστιτούτο Πολιτισμού της Ακαδημίας Επιστημών της Βουλγαρίας
Περίληψη
Στο άρθρο αυτό αναλύεται κοινωνιολογικά το υλικό, το οποίο αποτελεί αντικείμενο της μουσικής τέχνης. Διερευνάται η διαλεκτική της εξέλιξής του στο δυτικό πολιτισμό και επιχειρείται μια προσέγγιση των κοινωνικών παραμέτρων που προσδιορίζουν την εκάστοτε συγκεκριμένη του διαμόρφωση. Ξεκινώντας από τη μεθοδολογική θέση ότι η μουσική ως τέχνη αποτελεί μορφή επικοινωνίας, το μουσικό υλικό διερευνάται σε δύο επίπεδα: αφενός ως μέσο για την πραγμοποίηση του καλλιτεχνικού επινοήματος, και αφετέρου ως μέσο για την πραγματοποίηση συγκεκριμένης μορφής καλλιτεχνικής επικοινωνίας. Η εργασία καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ακόμη και οι φαινομενικά απλούστερες επιλογές των δημιουργών εκφράζουν με έμμεσο τρόπο και μέσω ιδιαίτερα σύνθετων διαμεσολαβήσεων ουσιαστικά στοιχεία της εκάστοτε κουλτούρας και κατ' επέκταση της κοινωνίας.
(Στα βουλγαρικά: Рационалност, субект, познание между модерно и постмодерно)
Άρθρο στο επιστημονικό περιοδικό με κριτές:
Filosofska Misal (Φιλοσοφική Σκέψη), τεύχος 6/1990, σελ. 110-121
Σόφια: Bulgarian Philosophical Association (Bulgarian Academy of Sciences)
ISSN 0324-024X
Περίληψη
Το άρθρο έχει μεθοδολογική σημασία, δεδομένου ότι πραγματεύεται το ζήτημα της ορθολογικότητας και του ανορθολογικού στοιχείου - δύο από τα κεντρικά θέματα στην κοινωνιολογία των τεχνών, τα οποία αναδύθηκαν και πάλι με τη συζήτηση περί μεταμοντέρνας κατάστασης. Στο άρθρο αυτό γίνεται επισκόπηση των εννοιών της νεωτερικότητας και της μετανεωτερικότητας με βάση τη διερεύνηση των κατηγοριών "ορθολογικότητα", "γνώση" και "υποκείμενο". Διαπιστώνεται ότι ένας σημαντικός μεθοδολογικός περιορισμός ενός πλήθους προσεγγίσεων (όπως των F. Nietzsche, O. Spengler, A. Camus, M. Horkheimer, T. W. Adorno, J. Habermas, J.-F. Lyotard, κ.ά.) συνίσταται στη μελέτη αυτών των κατηγοριών ως ανεξάρτητων από τις συγκεκριμένες και ιστορικά προσδιορισμένες εκφάνσεις τους. Ωστόσο, διαπιστώνεται επίσης ότι οι προσεγγίσεις αυτές θέτουν μια σειρά από σημαντικά προβλήματα και ερωτήματα που αφορούν το δυτικό πολιτισμό.
