Επιστημονική ημερίδα
Τμήμα Οικονομικών Επιστημών ΑΠΘ
Θεσσαλονίκη, 4 Μαρτίου 2002
Περίληψη
Στην ελληνική βιβλιογραφία δεν υπάρχουν αρκετές κοινωνιολογικές αναλύσεις για τη βιομηχανία ηχογραφημάτων και τη μαζική μουσική κουλτούρα, η οποία έχει στη χώρα μας βαθιές ρίζες. Η ανακοίνωση επιδιώκει αφενός να συμβάλει σε αυτήν κατεύθυνση. Αφετέρου, τεκμηριώνει με συγκεκριμένο παράδειγμα την άποψη ότι η παγκοσμιοποίηση είναι ένα πολυσύνθετο κοινωνικό φαινόμενο. Το παράδειγμα της βιομηχανίας ηχογραφημάτων αποδεικνύει ότι η παγκοσμιοποίηση ως φαινόμενο υπερβαίνει κατά πολύ τη σφαίρα της οικονομίας, σε αντίθεση με ό,τι συχνά υποστηρίζεται. Υπέρ της άποψης αυτής συνηγορούν οι βαθύτερες κοινωνικές ανακατατάξεις από τις οποίες προήλθε η παγκοσμιοποίηση της μουσικής βιομηχανίας, καθώς και οι πολιτισμικές συνέπειες στις οποίες οδηγεί.
Η ειδική θέση και οι λειτουργίες της μουσικής στις σύγχρονες κοινωνίες, σε συνδυασμό με τη δομή της βιομηχανίας ηχογραφημάτων, συγκροτούν από κοινού τις βάσεις για την ανάδυση του φαινομένου της παγκοσμιοποίησης στον τομέα αυτό. Τα δομικά χαρακτηριστικά της παγκόσμιας βιομηχανίας ηχογραφημάτων άρχισαν να διαμορφώνονται στις αρχές του εικοστού αιώνα. Επιπλέον, πέρα από την εσωτερική λογική του ίδιου του μουσικού πολιτισμού, η διαμόρφωση της παγκόσμιας βιομηχανίας ηχογραφημάτων - στο τέλος του εικοστού αιώνα - συνδέεται και διαπλέκεται με ευρύτερες κοινωνικές διεργασίες. Με βάση την προσέγγιση αυτή, η μελέτη συμπεραίνει ότι η παγκοσμιοποίηση δεν είναι δυνατό να αποτελεί προϊόν αποκλειστικά υποκειμενικών επιλογών, όπως υποστηρίζεται από ένα μέρος της σχετικής βιβλιογραφίας. Ταυτόχρονα, αυτό δεν σημαίνει ότι η μορφή, με την οποία επικρατεί προς το παρόν, αποτελεί μονόδρομο, μπροστά στον οποίο το κοινωνικό υποκείμενο δεν έχει άλλες επιλογές.
