Επιστημονικό συνέδριο
European Communication Research and Education Association (ECREA) - Radio Research Section
Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου
Λεμεσός, 14-16 Οκτωβρίου 2009
Περίληψη
Όπως όλα τα μέσα μαζικής επικοινωνίας, το ραδιόφωνο αποτέλεσε - και από πολλές απόψεις εξακολουθεί να αποτελεί - μείζονα πολιτισμικό παράγοντα, εκφραστή και ταυτόχρονα δημιουργό αξιών, στάσεων, προτιμήσεων και ιδεολογίας γενικά, ανεξάρτητα από το εκάστοτε οργανωτικό ή/και λειτουργικό του μοντέλο (δημόσιο, κερδοσκοπικό, προπαγανδιστικό ή κάποιας υβριδικής μορφής).
Η ανακοίνωση αυτή εστιάζει στις κοινωνικές και πολιτισμικές όψεις του ραδιοφώνου, επιχειρώντας να διερευνήσει την επίδραση του διαδικτύου σε εκείνες τις ιδιότητες και λειτουργίες του οι οποίες το κατέστησαν σημαντικό συστατικό στοιχείο των μουσικών βιομηχανιών και αξιοσημείωτη πολιτισμική δύναμη, και καθιέρωσαν τις γνωστές πρακτικές παραγωγής τις οποίες ακολούθησε ως πυλωρός περιεχομένου. Η περιστασιακή χρήση του ερτζιανού ραδιοφώνου για τη συγκρότηση κοινωνικών δικτύων και την προβολή εναλλακτικών μορφών πολιτισμικής έκφρασης με τη μετάδοση μη συμβατικού ή αντισυμβατικού και ρηξικέλευθου περιεχομένου, ειδικότερα μεταξύ των νέων, φαίνεται να ενισχύεται στο ψηφιακό περιβάλλον.
Στην ανακοίνωση, με βάση μία διερευνητική μελέτη της ελληνικής περίπτωσης, αλλά και προηγούμενες έρευνες, υποστηρίζεται ότι υπάρχει μεγάλη απόσταση ανάμεσα στην απλή ιστοεκπομπή του ερτζιανού προγράμματος και την πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων που παρέχει το διαδίκτυο στην κατεύθυνση αυτή. Από την άποψη αυτή, σκιαγραφούνται ορισμένες από τις μείζονες μεταβολές που επιφέρει το διαδικτυακό ραδιόφωνο. Περιορίζοντας τους φραγμούς για τη μετάδοση, χαλαρώνοντας τους δεσμούς με τη βιομηχανία των ηχογραφημάτων, παρουσιάζοντας νέα επιχειρηματικά μοντέλα, καινοτόμες πρακτικές και μη συμβατικό περιεχόμενο και τελικά ευνοώντας την ανάπτυξη νέων μορφών ραδιοφωνικής κουλτούρας, αλλά και κριτικής κουλτούρας - ακόμη και αντικουλτούρας - το διαδικτυακό ραδιόφωνο θα μπορούσε να επιτύχει εκεί που απέτυχε το ερτζιανό - τουλάχιστον στην ελληνική περίπτωση - δηλαδή στην ανάπτυξη της ποικιλίας ως προς το περιεχόμενο.
Τέλος, εξετάζοντας τις δυνατότητες του διαδικτυακού ραδιοφώνου ως πολιτισμικού παράγοντα, η ανακοίνωση περιγράφει τις κατευθύνσεις στις οποίες θα μπορούσε να κινηθεί μελλοντικά η έρευνα.