Περίληψη

Παρόλο που υπάρχει ένα αρκετά καλά αναπτυγμένο ερευνητικό πλαίσιο το οποίο περιγράφει διάφορα κίνητρα της συμπεριφοράς ως προς την πολιτισμική κατανάλωση, οι περισσότερες έρευνες δεν στηρίζονται σε ένα ιδιαίτερο θεωρητικό υπόβαθρο, σε μία ή περισσότερες ειδικές θεωρίες. Για καλύψει αυτό το κενό, η μελέτη αυτή στηρίζεται σε τρεις ψυχολογικές προσεγγίσεις και στα ευρήματα από προηγούμενες έρευνες, με στόχο να ανιχνεύσει τα κίνητρα που ωθούν στην κατανάλωση ποικίλων πολιτιστικών αγαθών και υπηρεσιών (όπως είναι π.χ. τα βιβλία, η ηχογραφημένη μουσική, τα ιστορικά μνημεία, οι φεστιβαλικές εκδηλώσεις, κ.λπ.). Για να διευρύνει περαιτέρω τις σχετικές μελέτες, η έρευνα αυτή προτείνει μια ιεραρχική δομή των αναγκών των καταναλωτών και εξετάζει τις διαφορές κινήτρων της συμπεριφοράς της πολιτιστικής κατανάλωσης που μπορεί να οφείλονται και σε ορισμένες δημογραφικές μεταβλητές (φύλο και ηλικία).

Για να επιβεβαιωθεί η δομή των κινήτρων της πολιτιστικής κατανάλωσης, υιοθετήθηκε ένα μοντέλο δομικών εξισώσεων, το οποίο περιλαμβάνει έξι κατηγορίες κινήτρων (ψυχαγωγία, απόδραση, καλλιτεχνική διερεύνηση, μάθηση/περιέργεια, οικογενειακή εγγύτητα και κοινωνικοποίηση). Οι κατηγορίες αυτές περιγράφουν επαρκώς τις ατομικές ανάγκες. Επιπλέον, αυτές οι κατηγορίες κινήτρων μπορούν να ταξινομηθούν σε τρεις τύπους ανώτερης τάξης (συναισθηματικά, γνωστικά και κοινωνικά κίνητρα). Η ανάλυση, δείχνει επίσης ότι υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των κινήτρων, ανάλογα με την πολιτιστική συμμετοχή και ορισμένες δημογραφικές μεταβλητές.

Τα ευρήματα αυτά δεν έχουν ενδιαφέρον μόνο από ακαδημαϊκή άποψη, αλλά μπορούν να αξιοποιηθούν επίσης από επαγγελματίες στους κλάδους των τεχνών και του πολιτισμού, οι οποίοι θα ήθελαν να αναπτύξουν περισσότερο αποτελεσματικές στρατηγικές μάρκετινγκ, να αυξήσουν την ικανοποίηση του κοινού στο οποίο απευθύνονται και να δημιουργήσουν ευνοϊκότερες προϋποθέσεις ώστε να επιτύχουν τους όποιους οικονομικούς τους στόχους.