Περίληψη

Με βάση το παράδειγμα της μουσικής εκπαίδευσης ανιχνεύονται ορισμένες από τις επιδράσεις της παγκοσμιοποίησης στους θεσμούς αισθητικής, πολιτισμικής και καλλιτεχνικής αναπαραγωγής και κοινωνικοποίησης. Οι ιδιομορφίες που παρουσιάζει ο θεσμός των μουσικών εκπαιδευτηρίων στη χώρα μας διαμορφώθηκαν στη διάρκεια των εκατόν τριάντα και πλέον χρόνων της ύπαρξής του. Οι ιδιομορφίες αυτές εντείνονται ακόμη περισσότερο στις συνθήκες που δημιουργούν οι ανακατατάξεις τόσο στο ευρύτερο πεδίο των εργασιακών σχέσεων, όσο και στο θεσμό της γενικής εκπαίδευσης, υπό την επίδραση της παγκοσμιοποίησης. Οι μεταβολές στο θεσμό της γενικής εκπαίδευσης πραγματοποιούνται με τρόπο που περιορίζει δραστικά ή αποκλείει σχεδόν οριστικά τη συστηματική καλλιέργεια αισθητικής και καλλιτεχνικής παιδείας, ακριβώς σε εκείνες τις ηλικιακές κατηγορίες που είναι και οι πιο κρίσιμες για τη διαμόρφωση αισθητικών αξιών και καλλιτεχνικής κουλτούρας. Αυτό τουλάχιστον δείχνουν τα ευρήματα της εμπειρικής κοινωνιολογικής έρευνας με τη μέθοδο του αυτοσυμπληρούμενου ερωτηματολογίου και της συμμετοχικής παρατήρησης σε μουσικά εκπαιδευτήρια της Βόρειας Ελλάδας, τα οποία παρουσιάζονται στη μελέτη αυτή.

Οι εξελίξεις αυτές ευνοούν τη διαμόρφωση του τελικού αποδέκτη των πολιτισμικών προϊόντων μάλλον ως συναισθηματικού καταναλωτή, παρά ως κριτικά σκεπτόμενου πολίτη, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη συγκρότηση των αξιολογικών συστημάτων, των επιλογών, των προτιμήσεων, της στάσης και της συμπεριφοράς σε συλλογικό επίπεδο.